Project:
'Wet Zorg en Dwang in de eerstelijnszorg'
Vrijheid is van levensbelang!
We hebben te maken met een stijgende zorgvraag. Mensen met dementie moeten langer thuis blijven wonen, hierdoor wordt zorg complexer en is de kans op crisissituaties groter. Om goede zorg te kunnen blijven bieden en garanderen voor de toekomst is verandering noodzakelijk. De Wet zorg en dwang, ofwel Wzd, helpt ons om anders te kijken naar de zorg.
Over het project
In 2022 zijn er in Nederland 6 praktijktuinen ‘Wet Zorg en Dwang in de ambulante zorg’ georganiseerd om de implementatie van de Wzd in de eerste lijn een impuls te geven. Één van de praktijktuinen vond plaats in Noord-Limburg. Op 31 december 2022 zijn de praktijktuinen afgesloten, de impuls van toen helpt ons steeds beter vanuit de geest van de wet te werken. Lees hieronder meer over (onze bevindingen van) de praktijktuinen.
Inmiddels zijn we in Noord- en Midden-Limburg gestart met het project ‘Wet Zorg en Dwang in de eerstelijnszorg!’
Vrijheid is van levensbelang!
Tot en met eind 2024 gaan we onvrijwillige zorg verder onder de aandacht te brengen in de eerste lijn. We creëren meer bewustzijn door middel van scholing. Daarnaast starten we een pilot met zorgorganisaties in de gemeente Horst aan de Maas met als doel de Wzd werkbaar en uitvoerbaar in te bedden in de bestaande werkwijzen. De uitkomsten; werkwijzen en andere tools, delen we vervolgens met andere wijken of regio’s binnen Noord- en Midden-Limburg. Zo geven we proefondervindelijk op steeds meer plekken invulling aan het voorkomen of gepast toepassen van onvrijwillige zorg.
Projectdoelen
Binnen het project zijn drie doelen danwel onderdelen gedefinieerd:
- Het versterken van het bewustzijn en het wekken van nieuwsgierigheid/interesse in de eerstelijn in de regio Noord- en Midden-Limburg inzake de Wzd;
- Het ontwikkelen van een werkbare werkwijze en samenwerking in de eerstelijn inzake de Wzd en daarmee het inbedden van (het voorkomen van) onvrijwillige zorg in enkele regio’s binnen Noord- en Midden-Limburg. In dit onderdeel staan centraal:
- Een pilot in Horst aan de Maas
- Het toetsen van de in de pilot ontwikkelde werkwijze en ondersteunende tools in enkele andere regio’s binnen Noord- en Midden-Limburg;
- Het klaar maken van de uitkomst voor implementatie binnen de gehele regio Noord- en Midden-Limburg (blauwdruk, regioloket etc.);
- Het delen van de ontwikkelde werkwijze en ondersteunende tools binnen Noord- en Midden-Limburg, waarmee de andere regio’s zelf aan de slag kunnen om de Wzd in te bedden.
Wzd - scholing
Bevindingen praktijktuinen 2012/2022
De Praktijktuin Noord-Limburg had als opdracht in beeld te brengen wat de status quo was met betrekking tot onvrijwillige zorg, waar loopt men zoal tegenaan en welke mogelijke oplossingen zijn er?
Belangrijkste conclusies
Door de praktijktuin Noord-Limburg hebben we o.a. ontdekt dat:
- het voorkomen en toepassen van onvrijwillige zorg veelal nog geen onderdeel uitmaakt in de zorg voor mensen met dementie thuis;
- onvrijwillige zorg dan ook nog niet of nauwelijks ingebed is in bestaande werkwijzen;
- kennis en bewustzijn van de Wzd nog ontoereikend is;
- onvrijwillige zorg daarom nog vaak niet herkend wordt;
- uitvoering geven aan de Wzd in de eerste lijn vraagt om samenwerking tussen alle betrokken professionals, zoals de wijkverpleging, POH, Huisarts, SO en de casemanager dementie;
- onderzoek van de woon- of verblijfsruimte op gedrag beïnvloedende middelen of gevaarlijke voorwerpen;
- Wzd-rollen voor kleine organisaties moeilijk te realiseren zijn;
- de huidige aandacht voor persoonsgerichte zorg en reeds aanwezige multidisciplinaire netwerken een mooie voedingsbodem zijn om de Wzd in de eerste lijn te verankeren;
- wijkverpleging en casemanagers relatief snel de samenwerking opzoeken met betrokkenen, zoals de huisarts, maar dit nog niet expliciet doen wanneer het om onvrijwillige zorg gaat;
- de rol van de huisarts bij de uitvoering van de Wzd veel minder belastend blijkt te zijn dan aanvankelijk gedacht. Dit omdat de rol van zorgverantwoordelijke in de meeste gevallen juist niet bij de huisarts ligt.
Aanbevelingen
Ook zijn er enkele aanbevelingen en mogelijke oplossingen voortgekomen uit de praktijktuin Noord-Limburg. Drie kernwoorden die dit samenvatten zijn: Bewustwording, Samenwerken en Voorkomen.
Voor een samenvatting van alle bevindingen uit de Praktijktuin zie het document ‘Samenvatting bevindingen en advies’. Behoefte aan meer detail, zie dan het document ‘Bevindingen en Advies’.
