Momenteel is er in de ouderenzorg een hoog uitvalspercentage en een krappe arbeidsmarkt.
Om het noodzakelijke aantal leerplekken en het rendement van opleiden te realiseren is een andere manier van opleiden en begeleiden nodig.
We hebben ons als doel gesteld om met behoud van ‘couleur locale’ van elke organisatie gezamenlijk op te trekken en gezamenlijk beweging te creëren. We doen dit met alle 7 deelnemende organisaties door pilotprojecten te ontwikkelen en te starten, met onze wens om dit op een duurzame en lange termijn bestendige manier te borgen en uit te breiden.
We spreken met Judith en Marleen, beiden zijn ze werkzaam bij Sint Jozef Wonen en Zorg in Meijel. Onderwerp van gesprek is ‘Hybride werkplekken’ zoals ‘De Leerhuiskamer’ bij Sint Jozef; een vernieuwend concept op het gebied van leerklimaat en praktijkbegeleiding in de ouderenzorg.
Begeleiding ‘met de handen op de rug’
Marleen is praktijkopleider binnen Sint Jozef, zij houdt zich bezig met alles rondom leren en ontwikkelen en is er voor de collega’s (in opleiding) die zich verder willen ontwikkelen.
Marleen: “Bij Sint Jozef Wonen en Zorg hebben we een hybride leeromgeving in de vorm van een huiskamer. Daar verblijven negen bewoners die worden begeleid door een team van negen collega’s in opleiding van niveau 2, 3 en 4. Zij runnen de huiskamer en worden op hun beurt ondersteund door gediplomeerde collega`s ‘met de handen op de rug’.”
Gilde opleidingen verzorgt twee dagdelen per week lessen op locatie en begeleidt de collega’s in opleiding van coaching tot diplomering. Door de leerkracht (ook) op de werkvloer te krijgen creëert Sint Jozef een hybride werkplek. “In de praktijk betekent dit dat we bijvoorbeeld een bewoner met de ziekte van Crohn bespreken in de les, maar dat we de begeleiding, en dus aanvullend ook de lesstof, aanpassen naar wat er speelt op de werkvloer. We bieden zo begeleiding op maat en volgen niet zonder meer een vooraf vastgestelde lijn.” Vertelt Judith, teamcoach persoonsgerichte zorg bij Sint Jozef
Naast team coaching verzorgt Judith de coördinatie rondom hybride leerwerkplekken en Gilde Opleidingen.
Judith: “Met deze manier van leren en werken leert de collega in opleiding om zelf de eigen leervragen te formuleren. Ze geven aan wat ze nodig hebben om de opleiding succesvol af te kunnen ronden. Waar voorheen de docent leidend was is dit nu dus andersom.”
Opleiden vanuit de behoefte van de student
De Leerhuiskamer is nu 1,5 jaar geleden gestart en gaat gepaard met onderzoek van de Universiteit Maastricht. Onderzocht wordt wat deze manier van werken en leren oplevert ten opzichte van het reguliere onderwijs én hoe het ervaren wordt door de zorgontvangers; de bewoners van Sint Jozef.
Marleen: “Telkens wordt gereflecteerd en kijken we waar we staan, of het meer hybride kan en of de collega in opleiding nóg meer in de lead kan en wil. Wat heeft de student nodig? Waar ligt de behoefte vanuit de werkvloer? Zij moeten de toko immers runnen.”
Studenten worden gestimuleerd om actief mee te denken over werkprocessen. “Ze doen meer dan ze zelf in de gaten hebben”. Vult Judith aan. Daarnaast is er een maandelijkse evaluatie met de 2 docenten van Gilde Opleidingen waarbij, naast Marleen en Judith, ook een onderwijskundige en een collega die zich omschoolt tot leerkracht bij aanwezig zijn.
De collega in opleiding/student leert meer
Inmiddels is zichtbaar duidelijk dat collega`s in opleiding middels de leerhuiskamer van Sint Jozef daadwerkelijk meer leren in een kortere tijd. “Soms moeten we de groep, die heel proactief is, zelfs even remmen.” Aldus Judith. Ook de eerste resultaten van het onderzoek door de Universiteit Maastricht zijn positief. De groep is enthousiast! Natuurlijk kan er nog wat bijgeschaafd worden, maar dat gebeurt stap voor stap.
Een ander positief effect van dit project is dat er nu, in samenwerking met het onderwijs, toekomstige medewerkers echt worden gekneed en gevormd tot een medewerker die past binnen Sint Jozef en hoe zij werken. Ieder opleidingsinstituut heeft een eigen visie, bij regulier onderwijs wordt dat bepaald door de opleider. Nu kijkt Gilde Opleidingen samen met Sint Jozef naar wat voor hen belangrijk is. Marleen: “Je ziet echt verschil tussen hybride leren en het regulier onderwijs. Zelfs het management beaamt dit.”
Ervaringen delen via ZorgConnect
Marleen is vanuit haar rol binnen Sint Jozef Wonen en Zorg betrokken bij de actielijn ‘Leerklimaat en Praktijkbegeleiding’ van ZorgConnect Noord- & Midden-LImburg. Maandelijks vindt er een overleg plaats met afgevaardigden uit de andere bij ZorgConnect aangesloten ouderenzorgorganisaties. Daarin delen ze o.a. hun ervaringen met de verschillende projecten. Marleen: “De Zorggroep is nu ook gestart met een hybride omgeving, binnenkort gaan collega’s in opleiding elkaar interviewen in samenwerking met de universiteit Maastricht. We gaan elkaar zeker op de hoogte houden. Wij lopen niet per sé voor, maar hebben wel net meer ervaring en delen die ervaring graag. Iedere organisatie is ook anders, wat hier werkt kan voor de Zorggroep anders uitpakken.”
Het is een proces van vallen en opstaan vertellen Marleen en Judith. Het gaat erom vooral te beginnen en als je valt ook zeker weer samen op te staan en ervan te leren. Door geregeld bij te sturen creëer je tegelijkertijd meer draagkracht, want er wordt echt geluisterd naar de collega’s in opleiding.
“Wat het hele proces bij ons nog eens extra soepel doet verlopen is het goede contact met Gilde Opleidingen en de leerkrachten. We kunnen goed met ze sparren en alles is bespreekbaar.” Besluit Judith.
Over ZorgConnect
ZorgConnect Limburg is een uniek samenwerkingsverband van zeven Noord- en Midden-Limburgse Ouderenzorgorganisaties. Doel is goede ouderenzorg in Noord- en Midden-Limburg te blijven garanderen. Binnen ZorgConnect Limburg zijn vijf projecten ontwikkeld: Innovatie, Behoud, Specialist Ouderengeneeskunde, Gezond plannen en roosteren en Leerklimaat en Praktijkbegeleiding. De aangesloten zorgorganisaties zijn: De Zorggroep, Proteion, Land van Horne, Vincent Depaul, Beek&Bos, Sint Jozef en La Providence.